Mechelse Catechismus Deel 2
ELFDE LES
De goddelijke genade
* 145. Wat is het christelijk leven?
Het christelijk leven is niets anders dan het bovennatuurlijk leven, dat bezield wordt door de goddelijke genade en uitgeoefend door de ingestorte deugden.
* 146.. Wat is de goddelijke genade?
De goddelijke genade is een bovennatuurlijke gave, die God ons uit loutere goedheid, door de verdiensten van Jezus Christus, verleent, om onze zaligheid te bereiken.
4 147. Hoeveel soorten van genade zijn er?
Er zijn twee soorten van genade: de heiligmakende genade en de dadelijke genade.
5 148. Wat is de heiligmakende genade?
De heiligmakende genade is een bovennatuurlijke en blijvende hoedanigheid, aan onze ziel zelf gegeven, die ons deelachtig maakt aan het goddelijk leven, ons aldus heiligt en ons verheft tot kinderen van God en erfgenamen van de hemel.
4 149. Is de heiligmakende genade een grote schat?
De heiligmakende genade is de allergrootste schat, want zij doet ons leven als kinderen van God; zonder haar zijn wij onbekwaam om verdiensten te verwerven en onze eeuwige zaligheid te bereiken.
1 150. Hoe verliest men de heiligmakende genade? .
Men verliest de heiligmakende genade door de doodzonde.
4 151. Kan men de heiligmakende genade terugbekomen, wanneer men het ongeluk gehad heeft ze te verliezen?
Wanneer men het ongeluk gehad heeft de heiligmakende genade te verliezen, kan men ze terugbekomen door het sacrament van de Biecht of door een volmaakt berouw.
5 152. Welke zijn de voornaamste middelen om de heiligmakende genade te behouden en te vermeerderen?
De voornaamste middelen om de heiligmakende genade te behouden en te vermeerderen zijn de sacramenten, het gebed en het beoefenen der deugden.
5 153. Wat is de dadelijke genade?
De dadelijke genade is een bovennatuurlijke en voorbijgaande hulp, die ons verstand verlicht en onze wil versterkt om het goede te doen en het kwade te laten.
4 154. Hebben alle mensen de dadelijke genade nodig?
Alle mensen, zowel zondaars als rechtvaardigen, hebben de dadelijke genade nodig.
5 155. Geeft God aan iedereen voldoende genaden om zalig te worden?
God geeft aan iedereen voldoende genaden om zalig te worden: degenen die verloren gaan, gaan verloren door hun eigen schuld.
TWAALFDE LES
De goddelijke deugden
I. De deugden in het algemeen
* 156. Wat is de deugd?
De deugd is een blijvende gesteltenis van de ziel, die ons geneigd of bekwaam maakt om het goede te doen.
* 157. Welke noemt men de natuurlijke deugden?
Natuurlijke deugden noemt men de goede gesteltenissen die ons zijn aangeboren, of die we uit eigen kracht kunnen verkrijgen of ontwikkelen; zij geven ons gemakkelijkheid om het goede te doen.
* 158. Welke noemt men bovennatuurlijke of ingestorte deugden?
Bovennatuurlijke of ingestorte deugden noemt men de blijvende gesteltenissen van de ziel, die God ons instort tegelijk met de heiligmakende genade, om ons bekwaam te maken tot bovennatuurlijke en verdienstelijke werken.
5 159. Welke noemt men goddelijke deugden?
Goddelijke deugden noemt men de bovennatuurlijke deugden die God zelf tot rechtstreekse beweegreden en tot voornaamste voorwerp hebben.
2 160. Hoeveel goddelijke deugden zijn er?
Er zijn drie goddelijke deugden: het geloof, de hoop en de liefde.
Het geloof – de hoop en de liefde
II Het geloof
5 161. Wat is het geloof?
Het geloof is een goddelijke deugd waardoor wij voor waar aannemen al wat God geopenbaard heeft en de heilige Kerk ons voorhoudt te geloven.
3 162. Mogen wij twijfelen aan de ene of andere waarheid van ons geloof?
Aan geen enkele waarheid van ons geloof mogen we twijfelen, maar de gehele openbaring en iedere waarheid in het bijzonder moeten we geloven.
4 163. Waarom moeten wij vast geloven?
Wij moeten vast geloven, omdat God de opperste en onfeilbare Waarheid is, die alles weet en altijd waarheid spreekt.
3 164. Welke zijn de vier geloofswaarheden die wij volstrekt moeten kennen en geloven?
De vier geloofswaarheden die wij volstrekt moeten kennen en geloven zijn:
ten 1ste dat er is één God;
ten 2de dat er zijn drie goddelijke Personen: God de Vader, God de Zoon en God de heilige Geest;
ten 3de dat God de Zoon is mens geworden en ons door zijn dood heeft verlost;
ten 4de dat God de loner is van het goede en de straffer van het kwaad.
3 165. Volstaat het de vier voornaamste waarheden te kennen?
Neen, het volstaat niet de vier voornaamste waarheden te kennen; wij zijn ertoe verplicht ook te kennen het onzevader, het weesgegroet, de twaalf artikelen van het geloof, de geboden van God en van. de heilige Kerk, alsook het gebruik van de sacramenten en de plichten van onze staat.
* 166. Wanneer moeten wij openlijk getuigenis geven van ons geloof?
Wij moeten openlijk getuigenis geven van ons geloof, wanneer de belangen van onze heilige godsdienst of het geestelijk welzijn van de naaste het vereisen.
* 167. Mogen wij soms ons geloof verzaken, iets zeggen of iets doen dat in strijd is met ons geloof?
Wij mogen nooit ons geloof verzaken, nooit iets zeggen of iets doen dat in strijd is met ons geloof, zelfs niet om ons leven te redden.
6 168. Hoe stelt men zich bloot aan het gevaar zijn geloof te verliezen?
Men stelt zich bloot aan het gevaar zijn geloof te verliezen:
ten 1ste door de kennis van zijn geloof te verwaarlozen;
ten 2de door te luisteren naar degenen die het geloof aanvallen;
ten 3de door boeken of dagbladen te lezen die het geloof bestrijden.
* 169. Wat noemt men geest van geloof?
Geest van geloof noemt men de gewoonte om alles te beoordelen naar de leer van het Evangelie en van de Kerk, en om daarnaar te handelen.
4 170. Kan het geloof alleen ons zalig maken?
Het geloof alleen kan ons niet zalig maken; wij moeten ook leven volgens ons geloof, want de heilige Schrift zegt dat het geloof zonder de werken dood is.
III. De hoop
5 171. Wat is de hoop?
De hoop is de goddelijke deugd waardoor wij met een vast vertrouwen van God verlangen en verwachten de eeuwige zaligheid en de genade om ze te verdienen.
6 172. Waarom moeten wij hopen met een vast vertrouwen?
Wij moeten hopen met een vast vertrouwen omdat God oneindig goed is voor ons, almachtig en ge-. trouw in zijn beloften.
4 173. Op wie moeten wij onze hoop stellen?
Wij moeten onze hoop stellen op God alleen, door de verdiensten van Jezus Christus.
V. De liefde
4 174. Welke is de uitmuntendste onder alle deugden?
De uitmuntendste onder alle deugden is de liefde.
4 175. Wat is de liefde?
De liefde is de goddelijke deugd waardoor wij God boven alles beminnen om Hemzelf, en onze naaste als onszelf om God.
5 176. Wat is God beminnen om Hemzelf?
God beminnen om Hemzelf, is God beminnen omdat Hij oneindig volmaakt is en alle liefde waardig.
5 177. Wat is God beminnen boven alles?
God beminnen boven alles, is God meer beminnen dan alle schepselen, en daarom bereid zijn alles te verliezen, zelfs het leven, liever dan Hem door één doodzonde te beledigen.
3 178. Wie verstaan wij door onze naaste?
Door onze naaste verstaan wij al degenen die met ons deel kunnen hebben in de eeuwige zaligheid.
5 179. Wat is onze naaste beminnen om God?
Onze naaste beminnen om God, is hem beminnen om te behagen aan God, die hem bemint als geschapen naar zijn beeld, ja als zijn kind, en hem bestemt tot de eeuwige zaligheid.
5 180. Wat is onze naaste beminnen zoals onszelf?
Onze naaste beminnen zoals onszelf, is hem geen kwaad willen, maar hem het goede wensen en het goede doen dat wij redelijkerwijze voor onszelf verlangen.
6 181. Moeten wij zelfs onze vijanden beminnen?
Ja, zelfs onze vijanden moeten wij beminnen, want ook zij zijn onze naasten, en Jezus Christus heeft ons het bevel en het voorbeeld van de liefde tot de vijanden gegeven.
V. De gaven van de heilige Geest
* 182. Omvat het bovennatuurlijk leven nog andere gaven dan de goddelijke genade en de bovennatuurlijke deugden?
Het bovennatuurlijk leven omvat ook nog de gaven van de heilige Geest, die God ons schenkt tezamen met de heiligmakende genade en de bovennatuurlijke deugden.
6 183. Welke zijn de zeven gaven van de heilige, Geest?
De zeven gaven van de heilige Geest zijn: de wijsheid, het verstand, de raad, de sterkte, de wetenschap, de vroomheid en de vreze Gods.
* 184. Waartoe dienen de gaven van de Heilige Geest?
De gaven van de heilige Geest maken ons bekwaam om vlug en gewillig de ingevingen van de heilige Geest te volgen, en zijn aldus een onschatbaar middel om tot de christelijke volmaaktheid te komen.
DERTIENDE LES
De zedelijke deugden
6 185. Welke noemt men zedelijke deugden?
Zedelijke deugden noemt men de deugden die onze daden en onze zeden regelen naar de rede en het geloof.
6 186. Welke zijn de zedelijke hoofddeugden?
De zedelijke hoofddeugden zijn deze vier:
de voorzichtigheid, de rechtvaardigheid, de sterkte en de matigheid.
* 187. Waarom worden de vier hoofddeugden kardinale deugden genoemd?
De vier hoofddeugden worden kardinale deugden genoemd, omdat zij als de spil en het steunpunt zijn van al de andere zedelijke deugden.
* 188. Wat is de voorzichtigheid?
De voorzichtigheid is de deugd die ons de beste middelen doet aanwenden om christelijk te leven en in de hemel te komen.
* 189. Wat is de rechtvaardigheid?
De rechtvaardigheid is de deugd die ons aan iedereen doet geven wat hem toekomt.
* 190. Wat is de sterkte?
De sterkte is de deugd die ons het goede doet beoefenen spijts moeilijkheden en zelfs vervolgingen.
* 191. Wat. is de matigheid?
De matigheid is de deugd die ons de zinnelijke goederen doet gebruiken volgens de voorschriften van de rede.
* 192. Welke andere zedelijke deugden, buiten de kardinale deugden, moeten wij beoefenen?
Al de zedelijke deugden moeten wij beoefenen, zoals de nederigheid, de gehoorzaamheid, de dank.-baarheid, de verduldigheid, de zachtmoedigheid, de boetvaardigheid, de kuisheid.
VEERTIENDE LES
I. De goede werken
5 193. Wat is een goed werk?
Een goed werk is een deugdzame daad die wij met Gods genade verrichten, ter ere van God en tot welzijn van onszelf of van de naaste.
4 194. Welke zijn de goede werken die in de heilige Schrift vooral worden aanbevolen?
De goede werken die in de heilige Schrift vooral worden aanbevolen zijn: het gebed, de versterving, en de werken van barmhartigheid of van naastenliefde.
3 195. Wat zijn werken van barmhartigheid?
Werken van barmhartigheid zijn liefdewerken waardoor wij de naaste in zijn lichamelijke of geestelijke nood bij staan.
5 196. Wat verdienen wij door de goede werken die wij in staat van genade doen?
Door de goede werken die wij in staat van genade doen, verdienen wij:
ten 1ste vermeerdering van de heiligmakende genade en van de hemelse glorie; .
ten 2de dadelijke genaden om christelijk te leven;
ten 3de vergiffenis van onze dagelijkse zonden;
ten 4de voldoening voor onze tijdelijke straffen.
6 197. Kan men in staat van doodzonde goede werken doen?
In staat van doodzonde kan men goede werken doen, maar die zijn niet verdienstelijk voor de hemel; toch zijn ze zeer nuttig om van de goddelijke barmhartigheid de genade van bekering te bekomen.
11. De christelijke volmaaktheid
5 198. Wat is de christelijke volmaaktheid?
De christelijke volmaaktheid is niets anders dan het volmaakte christelijk of bovennatuurlijk leven.
* 199. Waarin bestaat het volmaakte christelijk leven?
Het volmaakte christelijk leven bestaat in de innige vereniging met God door de liefde, zodat wij in al onze handelingen geleid en bezield worden door de liefde tot God.
* 200. Wat veronderstelt de christelijke volmaaktheid?
De christelijke volmaaktheid veronderstelt dat wij trouw de geboden van God en van de heilige Kerk onderhouden en, zo volmaakt mogelijk, de plichten van onze staat volbrengen.
6 201. Noem enige middelen die ieder christenmens moet aanwenden om tot de christelijke volmaaktheid te komen?
Om tot de christelijke volmaaktheid te komen, moet ieder christenmens veel bidden, dikwijls biechten en communiceren, het woord Gods gaarne aanhoren, zichzelf verloochenen en getrouw zijn ook in het kleine.
6 202. Wat zijn evangelische raden?
Evangelische raden zijn middelen die Jezus Christus in het Evangelie bijzonder aanraadt om de christelijke volmaaktheid gemakkelijker en vollediger te bereiken.
5 203. Welke zijn de drie voornaamste evangelische raden?
De drie voornaamste evangelische raden zijn: de vrijwillige armoede, de volmaakte zuiverheid en de volkomen gehoorzaamheid.
* 204. Waarom wordt de kloosterstaat de staat van volmaaktheid genoemd?
De kloosterstaat wordt de staat van volmaaktheid genoemd, omdat de kloosterlingen zich door geloften verbinden tot het onderhouden van de drie voornaamste evangelische raden.
* 205. Kunnen alle christenen de christelijke volmaaktheid bereiken?
Alle christenen kunnen, met de genade van God, de christelijke volmaaktheid bereiken, elk in zijn staat, zoals de levens der heiligen het duidelijk bewijzen.
* 206. Hoe heeft onze goddelijke Zaligmaker het volledig programma van het volmaakte christelijk leven samengevat?
Onze goddelijke Zaligmaker heeft het volledig programma van het volmaakte christelijk leven op heerlijke wijze samengevat in de « acht zaligheden », die Hij in zijn bergrede heeft verkondigd.
* 207. Welke zijn de voortreffelijkste uitwerkingen van het volmaakte christelijk leven?
De voortreffelijkste uitwerkingen van het volmaakte christelijk leven zijn die deugdzame daden, die verricht worden onder de bijzondere werking van de heilige Geest, en daarom de «vruchten van de heilige Geest» genoemd worden.
VIJFTIENDE LES
De zonde en de ondeugden
3 208. Waardoor wordt het bovennatuurlijk leven in ons verzwakt of gedood?
Het bovennatuurlijk leven wordt in ons verzwakt of gedood door de zonde.
2 209. Wat is de zonde?
De zonde is een vrijwillige overtreding van de wet van God.
210. Op hoeveel wijzen kan men zondigen?
Men kan zondigen op vijf wijzen: namelijk door gedachten, door begeerten, door woorden, door werken en door verzuimen.
3 211. Zijn alle zonden even zwaar?
Niet alle zonden zijn even zwaar: er zijn doodzonden en dagelijkse zonden.
4 212. Wanneer bedrijft men doodzonde?
Men bedrijft doodzonde, wanneer men de wet van God overtreedt in een gewichtige zaak, met volle kennis en volle toestemming.
5 213. Waarom wordt een zware zonde doodzonde genoemd?
Een zware zonde wordt doodzonde genoemd, omdat ze het bovennatuurlijk leven der genade in ons doodt, en ons de eeuwige straffen der hel verdient.
4 214.Wat kwaad doet ons de doodzonde?
De doodzonde ontneemt ons de heiligmakende genade, de verdiensten van onze goede werken, en het recht op de hemel; zij stelt ons in vijandschap met God, en verdient ons de eeuwige straffen der hel.
5 215. Wat zal men doen, wanneer men het ongeluk gehad heeft in doodzonde te vallen?
Wanneer men het ongeluk gehad heeft in doodzonde te vallen, moet men onmiddellijk aan God vergiffenis vragen door een volmaakt berouw te verwekken, en zo spoedig mogelijk een goede biecht te spreken.
4 216. Wanneer bedrijft men dagelijkse zonde?
Men bedrijft dagelijkse zonde, wanneer men de wet van God overtreedt in een niet gewichtige zaak; ofwel ze overtreedt in een gewichtige zaak, maar zonder volle kennis of zonder volle toestemming.
4 217. Wat kwaad doet ons de dagelijkse zonde?
De dagelijkse zonde vermindert de vurigheid van onze liefde tot God, brengt ons geleidelijk tot de doodzonde, en verdient tijdelijke straffen die wij in dit leven of in het vagevuur moeten ondergaan.
3 218. Welke moet onze gesteltenis zijn tegenover de zonde?
Wij moeten de zonde boven alle ander kwaad verfoeien en ze met de allergrootste zorg vermijden.
5 219. Waarom moeten wij de zonde boven alle kwaad verfoeien?
We moeten de zonde boven alle kwaad verfoeien, omdat elke zonde, ook de dagelijkse zonde, een, daad is van opstand tegen God, een belediging jegens zijn opperste majesteit en een ondankbaarheid jegens zijn .oneindige liefde.
6 220. Wanneer is men medeschuldig aan de zonden van anderen?
Men is medeschuldig aan de zonden van anderen, wanneer men op een of andere wijze daaraan medehelpt.
* 221. Hoe helpt men mede aan de zonden van anderen?
Men helpt mede aan de zonden van anderen:
ten 1ste door rechtstreeks aan de zonde deel te nemen'
ten 2de door de zonde te gebieden, aan te raden of te prijzen;
ten 3de door de zonde niet te beletten, niet aan te geven of niet te straffen, als men verplicht is dit te doen;
ten 4de door degenen die kwaad doen te beschermen.
5 222. Moet men de gelegenheden tot zonde vermijden?
Men moet zoveel mogelijk vermijden al wat ons tot zonde brengt, zoals slechte gezelschappen, slechte lezingen, gevaarlijke vertoningen en vermaken.
6 223. Wat zijn wraakroepende zonden?
Wraakroepende zonden zijn zonden die, om hun bijzondere boosheid, de rechtvaardige wraak van God ook in deze wereld eisen.
6 224. Welke zijn de wraakroepende zonden?
De wraakroepende zonden zijn deze vier:
vrijwillige doodslag, onkuisheid tegen de natuur, verdrukking van armen, weduwen en wezen, onrechtvaardig achterhouden van het loon der werklieden.
* 225. Wat zijn zonden tegen de heilige Geest?
Zonden tegen de heilige Geest zijn zonden die niet uit zwakheid of uit drift, maar uit loutere boosheid geschieden, en recht ingaan tegen de genade van de heilige Geest en tegen de goddelijke barmhartigheid. '
* 226. Welke zijn de zonden tegen de heilige Geest?
De zonden tegen de heilige Geest zijn deze zes:
ten 1ste aan de goddelijke genade en aan zijn zaligheid wanhopen;
ten 2de op de goddelijke barmhartigheid zonder deugden of goede werken vertrouwen;
ten 3de de welbekende waarheden van het geloof bestrijden;
ten 4de de deugd van de naaste benijden;
ten 5de hardnekkig zijn in de boosheid;
ten 6de het berouw of de boetvaardigheid verachten.
6 227. Wat zijn ondeugden?
Ondeugden zijn slechte gesteltenissen die er ons toe leiden om de zonde te bedrijven.
6 228. Wat zijn hoofdzonden?
Hoofdzonden zijn ondeugden of zonden die oorsprong zijn van vele andere zonden.
6 229. Welke zijn de hoofdzonden?
De hoofdzonden zijn deze zeven: hoogmoed, gierigheid, nijd, gramschap, onkuisheid, gulzigheid, traagheid.
ZESTIENDE LES
De uitersten van de mens
5 230. Welk is een der krachtigste middelen om ons op te wekken tot het vermijden van de zonde en het beoefenen van de deugd?
Een der krachtigste middelen om ons op te wekken tot het vermijden van de zonde en het beoefenen van de deugd, is aan onze uitersten te denken: want de heilige Schrift zegt: «In al wat ge doet, denk aan uw uitersten, en in eeuwigheid zult ge niet zondigen. »
5 231. Wat verstaat men door de uitersten van de mens?
Door de uitersten van de mens verstaat men het laatste dat de mens overkomt, dat is: de dood, het oordeel, de hel of de hemelse glorie.
4 232. Waarom moeten wij altijd gereed zijn om te sterven?
Wij moeten altijd gereed zijn om te sterven, omdat de dood ons elk ogenblik kan overkomen, en onze eeuwigheid ervan afhangt.
2 233. Welk is het zekers te middel om zalig te sterven?
Het zekers te middel om zalig te sterven, is altijd te leven als goede christenen.
6 234. Wat zult ge doen in stervensgevaar?
In stervensgevaar zal ik zonder uitstel mijn zonden biechten, en, indien mijn biechtvader het goedvindt, een algemene biecht spreken over geheel mijn leven; zodra ik mag berecht worden, zal ik godvruchtig de heilige Communie en het heilig Oliesel ontvangen, alsook de pauselijke zegen.
* 235. Wat zult ge doen, als ge in stervensgevaar zijt en er geen priester kan komen?
Als ik in stervensgevaar ben en er geen priester kan komen zal ik in mijn hart gevoelens opwekken van volmaakt berouw; ik zal de akten van geloof, hoop en liefde bidden; ik zal al mijn vertrouwen stellen op de goddelijke barmhartigheid en mijn ziel aanbevelen aan God en aan de heilige Maagd Maria.
6 236. Hoe wit gij trachten te sterven?
Ik zal trachten te sterven zoals mijn goddelijke Zaligmaker: ik zal mij ootmoedig onderwerpen aan de wil van God en met betrouwen en liefde mijn ziel in zijn handen bevelen.
3 237. Wanneer zullen wij geoordeeld worden?
Wij zullen geoordeeld worden in het bijzonder oordeel, onmiddellijk na onze dood, en in het algemeen oordeel, op het einde van de wereld.
2 238. Waarover zal God ons oordelen?
God zal ons oordelen over al onze goede daden om ze te lonen, en over al onze kwade om ze te straffen.
4 239. Moeten wij Gods oordeel vrezen?
Wij moeten Gods oordeel vrezen, omdat God een strenge en onverbiddelijke Rechter zal zijn, en zijn vonnis onwederroepelijk.
5 240. Wat lijden de verdoemden in de hel?
De verdoemden in de hel zijn beroofd van het onuitsprekelijk geluk God te aanschouwen, en worden gefolterd door de knaging van het geweten, door het onblusbaar vuur en door het vooruitzicht van een eeuwig lijden.
4 241. Wat genieten de gelukzaligen in de hemel?
De gelukzaligen in de hemel hebben het onbegrijpelijk geluk God te zien zoals Hij is, en Hem te bezitten door de liefde; zij genieten het gezelschap van de engelen en de heiligen, en hebben de blijde zekerheid dat hun geluk eeuwig zal duren.
6 242. Waarin bestaat het opperste geluk van de gelukzaligen in de hemel?
Het opperste geluk van de gelukzaligen in de hemel bestaat in het aanschouwen van God van aanschijn tot aanschijn, en in het genieten van alle goed in God; dit geluk noemt men de zalige Godsaanschouwing.
De goddelijke genade
* 145. Wat is het christelijk leven?
Het christelijk leven is niets anders dan het bovennatuurlijk leven, dat bezield wordt door de goddelijke genade en uitgeoefend door de ingestorte deugden.
* 146.. Wat is de goddelijke genade?
De goddelijke genade is een bovennatuurlijke gave, die God ons uit loutere goedheid, door de verdiensten van Jezus Christus, verleent, om onze zaligheid te bereiken.
4 147. Hoeveel soorten van genade zijn er?
Er zijn twee soorten van genade: de heiligmakende genade en de dadelijke genade.
5 148. Wat is de heiligmakende genade?
De heiligmakende genade is een bovennatuurlijke en blijvende hoedanigheid, aan onze ziel zelf gegeven, die ons deelachtig maakt aan het goddelijk leven, ons aldus heiligt en ons verheft tot kinderen van God en erfgenamen van de hemel.
4 149. Is de heiligmakende genade een grote schat?
De heiligmakende genade is de allergrootste schat, want zij doet ons leven als kinderen van God; zonder haar zijn wij onbekwaam om verdiensten te verwerven en onze eeuwige zaligheid te bereiken.
1 150. Hoe verliest men de heiligmakende genade? .
Men verliest de heiligmakende genade door de doodzonde.
4 151. Kan men de heiligmakende genade terugbekomen, wanneer men het ongeluk gehad heeft ze te verliezen?
Wanneer men het ongeluk gehad heeft de heiligmakende genade te verliezen, kan men ze terugbekomen door het sacrament van de Biecht of door een volmaakt berouw.
5 152. Welke zijn de voornaamste middelen om de heiligmakende genade te behouden en te vermeerderen?
De voornaamste middelen om de heiligmakende genade te behouden en te vermeerderen zijn de sacramenten, het gebed en het beoefenen der deugden.
5 153. Wat is de dadelijke genade?
De dadelijke genade is een bovennatuurlijke en voorbijgaande hulp, die ons verstand verlicht en onze wil versterkt om het goede te doen en het kwade te laten.
4 154. Hebben alle mensen de dadelijke genade nodig?
Alle mensen, zowel zondaars als rechtvaardigen, hebben de dadelijke genade nodig.
5 155. Geeft God aan iedereen voldoende genaden om zalig te worden?
God geeft aan iedereen voldoende genaden om zalig te worden: degenen die verloren gaan, gaan verloren door hun eigen schuld.
TWAALFDE LES
De goddelijke deugden
I. De deugden in het algemeen
* 156. Wat is de deugd?
De deugd is een blijvende gesteltenis van de ziel, die ons geneigd of bekwaam maakt om het goede te doen.
* 157. Welke noemt men de natuurlijke deugden?
Natuurlijke deugden noemt men de goede gesteltenissen die ons zijn aangeboren, of die we uit eigen kracht kunnen verkrijgen of ontwikkelen; zij geven ons gemakkelijkheid om het goede te doen.
* 158. Welke noemt men bovennatuurlijke of ingestorte deugden?
Bovennatuurlijke of ingestorte deugden noemt men de blijvende gesteltenissen van de ziel, die God ons instort tegelijk met de heiligmakende genade, om ons bekwaam te maken tot bovennatuurlijke en verdienstelijke werken.
5 159. Welke noemt men goddelijke deugden?
Goddelijke deugden noemt men de bovennatuurlijke deugden die God zelf tot rechtstreekse beweegreden en tot voornaamste voorwerp hebben.
2 160. Hoeveel goddelijke deugden zijn er?
Er zijn drie goddelijke deugden: het geloof, de hoop en de liefde.
Het geloof – de hoop en de liefde
II Het geloof
5 161. Wat is het geloof?
Het geloof is een goddelijke deugd waardoor wij voor waar aannemen al wat God geopenbaard heeft en de heilige Kerk ons voorhoudt te geloven.
3 162. Mogen wij twijfelen aan de ene of andere waarheid van ons geloof?
Aan geen enkele waarheid van ons geloof mogen we twijfelen, maar de gehele openbaring en iedere waarheid in het bijzonder moeten we geloven.
4 163. Waarom moeten wij vast geloven?
Wij moeten vast geloven, omdat God de opperste en onfeilbare Waarheid is, die alles weet en altijd waarheid spreekt.
3 164. Welke zijn de vier geloofswaarheden die wij volstrekt moeten kennen en geloven?
De vier geloofswaarheden die wij volstrekt moeten kennen en geloven zijn:
ten 1ste dat er is één God;
ten 2de dat er zijn drie goddelijke Personen: God de Vader, God de Zoon en God de heilige Geest;
ten 3de dat God de Zoon is mens geworden en ons door zijn dood heeft verlost;
ten 4de dat God de loner is van het goede en de straffer van het kwaad.
3 165. Volstaat het de vier voornaamste waarheden te kennen?
Neen, het volstaat niet de vier voornaamste waarheden te kennen; wij zijn ertoe verplicht ook te kennen het onzevader, het weesgegroet, de twaalf artikelen van het geloof, de geboden van God en van. de heilige Kerk, alsook het gebruik van de sacramenten en de plichten van onze staat.
* 166. Wanneer moeten wij openlijk getuigenis geven van ons geloof?
Wij moeten openlijk getuigenis geven van ons geloof, wanneer de belangen van onze heilige godsdienst of het geestelijk welzijn van de naaste het vereisen.
* 167. Mogen wij soms ons geloof verzaken, iets zeggen of iets doen dat in strijd is met ons geloof?
Wij mogen nooit ons geloof verzaken, nooit iets zeggen of iets doen dat in strijd is met ons geloof, zelfs niet om ons leven te redden.
6 168. Hoe stelt men zich bloot aan het gevaar zijn geloof te verliezen?
Men stelt zich bloot aan het gevaar zijn geloof te verliezen:
ten 1ste door de kennis van zijn geloof te verwaarlozen;
ten 2de door te luisteren naar degenen die het geloof aanvallen;
ten 3de door boeken of dagbladen te lezen die het geloof bestrijden.
* 169. Wat noemt men geest van geloof?
Geest van geloof noemt men de gewoonte om alles te beoordelen naar de leer van het Evangelie en van de Kerk, en om daarnaar te handelen.
4 170. Kan het geloof alleen ons zalig maken?
Het geloof alleen kan ons niet zalig maken; wij moeten ook leven volgens ons geloof, want de heilige Schrift zegt dat het geloof zonder de werken dood is.
III. De hoop
5 171. Wat is de hoop?
De hoop is de goddelijke deugd waardoor wij met een vast vertrouwen van God verlangen en verwachten de eeuwige zaligheid en de genade om ze te verdienen.
6 172. Waarom moeten wij hopen met een vast vertrouwen?
Wij moeten hopen met een vast vertrouwen omdat God oneindig goed is voor ons, almachtig en ge-. trouw in zijn beloften.
4 173. Op wie moeten wij onze hoop stellen?
Wij moeten onze hoop stellen op God alleen, door de verdiensten van Jezus Christus.
V. De liefde
4 174. Welke is de uitmuntendste onder alle deugden?
De uitmuntendste onder alle deugden is de liefde.
4 175. Wat is de liefde?
De liefde is de goddelijke deugd waardoor wij God boven alles beminnen om Hemzelf, en onze naaste als onszelf om God.
5 176. Wat is God beminnen om Hemzelf?
God beminnen om Hemzelf, is God beminnen omdat Hij oneindig volmaakt is en alle liefde waardig.
5 177. Wat is God beminnen boven alles?
God beminnen boven alles, is God meer beminnen dan alle schepselen, en daarom bereid zijn alles te verliezen, zelfs het leven, liever dan Hem door één doodzonde te beledigen.
3 178. Wie verstaan wij door onze naaste?
Door onze naaste verstaan wij al degenen die met ons deel kunnen hebben in de eeuwige zaligheid.
5 179. Wat is onze naaste beminnen om God?
Onze naaste beminnen om God, is hem beminnen om te behagen aan God, die hem bemint als geschapen naar zijn beeld, ja als zijn kind, en hem bestemt tot de eeuwige zaligheid.
5 180. Wat is onze naaste beminnen zoals onszelf?
Onze naaste beminnen zoals onszelf, is hem geen kwaad willen, maar hem het goede wensen en het goede doen dat wij redelijkerwijze voor onszelf verlangen.
6 181. Moeten wij zelfs onze vijanden beminnen?
Ja, zelfs onze vijanden moeten wij beminnen, want ook zij zijn onze naasten, en Jezus Christus heeft ons het bevel en het voorbeeld van de liefde tot de vijanden gegeven.
V. De gaven van de heilige Geest
* 182. Omvat het bovennatuurlijk leven nog andere gaven dan de goddelijke genade en de bovennatuurlijke deugden?
Het bovennatuurlijk leven omvat ook nog de gaven van de heilige Geest, die God ons schenkt tezamen met de heiligmakende genade en de bovennatuurlijke deugden.
6 183. Welke zijn de zeven gaven van de heilige, Geest?
De zeven gaven van de heilige Geest zijn: de wijsheid, het verstand, de raad, de sterkte, de wetenschap, de vroomheid en de vreze Gods.
* 184. Waartoe dienen de gaven van de Heilige Geest?
De gaven van de heilige Geest maken ons bekwaam om vlug en gewillig de ingevingen van de heilige Geest te volgen, en zijn aldus een onschatbaar middel om tot de christelijke volmaaktheid te komen.
DERTIENDE LES
De zedelijke deugden
6 185. Welke noemt men zedelijke deugden?
Zedelijke deugden noemt men de deugden die onze daden en onze zeden regelen naar de rede en het geloof.
6 186. Welke zijn de zedelijke hoofddeugden?
De zedelijke hoofddeugden zijn deze vier:
de voorzichtigheid, de rechtvaardigheid, de sterkte en de matigheid.
* 187. Waarom worden de vier hoofddeugden kardinale deugden genoemd?
De vier hoofddeugden worden kardinale deugden genoemd, omdat zij als de spil en het steunpunt zijn van al de andere zedelijke deugden.
* 188. Wat is de voorzichtigheid?
De voorzichtigheid is de deugd die ons de beste middelen doet aanwenden om christelijk te leven en in de hemel te komen.
* 189. Wat is de rechtvaardigheid?
De rechtvaardigheid is de deugd die ons aan iedereen doet geven wat hem toekomt.
* 190. Wat is de sterkte?
De sterkte is de deugd die ons het goede doet beoefenen spijts moeilijkheden en zelfs vervolgingen.
* 191. Wat. is de matigheid?
De matigheid is de deugd die ons de zinnelijke goederen doet gebruiken volgens de voorschriften van de rede.
* 192. Welke andere zedelijke deugden, buiten de kardinale deugden, moeten wij beoefenen?
Al de zedelijke deugden moeten wij beoefenen, zoals de nederigheid, de gehoorzaamheid, de dank.-baarheid, de verduldigheid, de zachtmoedigheid, de boetvaardigheid, de kuisheid.
VEERTIENDE LES
I. De goede werken
5 193. Wat is een goed werk?
Een goed werk is een deugdzame daad die wij met Gods genade verrichten, ter ere van God en tot welzijn van onszelf of van de naaste.
4 194. Welke zijn de goede werken die in de heilige Schrift vooral worden aanbevolen?
De goede werken die in de heilige Schrift vooral worden aanbevolen zijn: het gebed, de versterving, en de werken van barmhartigheid of van naastenliefde.
3 195. Wat zijn werken van barmhartigheid?
Werken van barmhartigheid zijn liefdewerken waardoor wij de naaste in zijn lichamelijke of geestelijke nood bij staan.
5 196. Wat verdienen wij door de goede werken die wij in staat van genade doen?
Door de goede werken die wij in staat van genade doen, verdienen wij:
ten 1ste vermeerdering van de heiligmakende genade en van de hemelse glorie; .
ten 2de dadelijke genaden om christelijk te leven;
ten 3de vergiffenis van onze dagelijkse zonden;
ten 4de voldoening voor onze tijdelijke straffen.
6 197. Kan men in staat van doodzonde goede werken doen?
In staat van doodzonde kan men goede werken doen, maar die zijn niet verdienstelijk voor de hemel; toch zijn ze zeer nuttig om van de goddelijke barmhartigheid de genade van bekering te bekomen.
11. De christelijke volmaaktheid
5 198. Wat is de christelijke volmaaktheid?
De christelijke volmaaktheid is niets anders dan het volmaakte christelijk of bovennatuurlijk leven.
* 199. Waarin bestaat het volmaakte christelijk leven?
Het volmaakte christelijk leven bestaat in de innige vereniging met God door de liefde, zodat wij in al onze handelingen geleid en bezield worden door de liefde tot God.
* 200. Wat veronderstelt de christelijke volmaaktheid?
De christelijke volmaaktheid veronderstelt dat wij trouw de geboden van God en van de heilige Kerk onderhouden en, zo volmaakt mogelijk, de plichten van onze staat volbrengen.
6 201. Noem enige middelen die ieder christenmens moet aanwenden om tot de christelijke volmaaktheid te komen?
Om tot de christelijke volmaaktheid te komen, moet ieder christenmens veel bidden, dikwijls biechten en communiceren, het woord Gods gaarne aanhoren, zichzelf verloochenen en getrouw zijn ook in het kleine.
6 202. Wat zijn evangelische raden?
Evangelische raden zijn middelen die Jezus Christus in het Evangelie bijzonder aanraadt om de christelijke volmaaktheid gemakkelijker en vollediger te bereiken.
5 203. Welke zijn de drie voornaamste evangelische raden?
De drie voornaamste evangelische raden zijn: de vrijwillige armoede, de volmaakte zuiverheid en de volkomen gehoorzaamheid.
* 204. Waarom wordt de kloosterstaat de staat van volmaaktheid genoemd?
De kloosterstaat wordt de staat van volmaaktheid genoemd, omdat de kloosterlingen zich door geloften verbinden tot het onderhouden van de drie voornaamste evangelische raden.
* 205. Kunnen alle christenen de christelijke volmaaktheid bereiken?
Alle christenen kunnen, met de genade van God, de christelijke volmaaktheid bereiken, elk in zijn staat, zoals de levens der heiligen het duidelijk bewijzen.
* 206. Hoe heeft onze goddelijke Zaligmaker het volledig programma van het volmaakte christelijk leven samengevat?
Onze goddelijke Zaligmaker heeft het volledig programma van het volmaakte christelijk leven op heerlijke wijze samengevat in de « acht zaligheden », die Hij in zijn bergrede heeft verkondigd.
* 207. Welke zijn de voortreffelijkste uitwerkingen van het volmaakte christelijk leven?
De voortreffelijkste uitwerkingen van het volmaakte christelijk leven zijn die deugdzame daden, die verricht worden onder de bijzondere werking van de heilige Geest, en daarom de «vruchten van de heilige Geest» genoemd worden.
VIJFTIENDE LES
De zonde en de ondeugden
3 208. Waardoor wordt het bovennatuurlijk leven in ons verzwakt of gedood?
Het bovennatuurlijk leven wordt in ons verzwakt of gedood door de zonde.
2 209. Wat is de zonde?
De zonde is een vrijwillige overtreding van de wet van God.
210. Op hoeveel wijzen kan men zondigen?
Men kan zondigen op vijf wijzen: namelijk door gedachten, door begeerten, door woorden, door werken en door verzuimen.
3 211. Zijn alle zonden even zwaar?
Niet alle zonden zijn even zwaar: er zijn doodzonden en dagelijkse zonden.
4 212. Wanneer bedrijft men doodzonde?
Men bedrijft doodzonde, wanneer men de wet van God overtreedt in een gewichtige zaak, met volle kennis en volle toestemming.
5 213. Waarom wordt een zware zonde doodzonde genoemd?
Een zware zonde wordt doodzonde genoemd, omdat ze het bovennatuurlijk leven der genade in ons doodt, en ons de eeuwige straffen der hel verdient.
4 214.Wat kwaad doet ons de doodzonde?
De doodzonde ontneemt ons de heiligmakende genade, de verdiensten van onze goede werken, en het recht op de hemel; zij stelt ons in vijandschap met God, en verdient ons de eeuwige straffen der hel.
5 215. Wat zal men doen, wanneer men het ongeluk gehad heeft in doodzonde te vallen?
Wanneer men het ongeluk gehad heeft in doodzonde te vallen, moet men onmiddellijk aan God vergiffenis vragen door een volmaakt berouw te verwekken, en zo spoedig mogelijk een goede biecht te spreken.
4 216. Wanneer bedrijft men dagelijkse zonde?
Men bedrijft dagelijkse zonde, wanneer men de wet van God overtreedt in een niet gewichtige zaak; ofwel ze overtreedt in een gewichtige zaak, maar zonder volle kennis of zonder volle toestemming.
4 217. Wat kwaad doet ons de dagelijkse zonde?
De dagelijkse zonde vermindert de vurigheid van onze liefde tot God, brengt ons geleidelijk tot de doodzonde, en verdient tijdelijke straffen die wij in dit leven of in het vagevuur moeten ondergaan.
3 218. Welke moet onze gesteltenis zijn tegenover de zonde?
Wij moeten de zonde boven alle ander kwaad verfoeien en ze met de allergrootste zorg vermijden.
5 219. Waarom moeten wij de zonde boven alle kwaad verfoeien?
We moeten de zonde boven alle kwaad verfoeien, omdat elke zonde, ook de dagelijkse zonde, een, daad is van opstand tegen God, een belediging jegens zijn opperste majesteit en een ondankbaarheid jegens zijn .oneindige liefde.
6 220. Wanneer is men medeschuldig aan de zonden van anderen?
Men is medeschuldig aan de zonden van anderen, wanneer men op een of andere wijze daaraan medehelpt.
* 221. Hoe helpt men mede aan de zonden van anderen?
Men helpt mede aan de zonden van anderen:
ten 1ste door rechtstreeks aan de zonde deel te nemen'
ten 2de door de zonde te gebieden, aan te raden of te prijzen;
ten 3de door de zonde niet te beletten, niet aan te geven of niet te straffen, als men verplicht is dit te doen;
ten 4de door degenen die kwaad doen te beschermen.
5 222. Moet men de gelegenheden tot zonde vermijden?
Men moet zoveel mogelijk vermijden al wat ons tot zonde brengt, zoals slechte gezelschappen, slechte lezingen, gevaarlijke vertoningen en vermaken.
6 223. Wat zijn wraakroepende zonden?
Wraakroepende zonden zijn zonden die, om hun bijzondere boosheid, de rechtvaardige wraak van God ook in deze wereld eisen.
6 224. Welke zijn de wraakroepende zonden?
De wraakroepende zonden zijn deze vier:
vrijwillige doodslag, onkuisheid tegen de natuur, verdrukking van armen, weduwen en wezen, onrechtvaardig achterhouden van het loon der werklieden.
* 225. Wat zijn zonden tegen de heilige Geest?
Zonden tegen de heilige Geest zijn zonden die niet uit zwakheid of uit drift, maar uit loutere boosheid geschieden, en recht ingaan tegen de genade van de heilige Geest en tegen de goddelijke barmhartigheid. '
* 226. Welke zijn de zonden tegen de heilige Geest?
De zonden tegen de heilige Geest zijn deze zes:
ten 1ste aan de goddelijke genade en aan zijn zaligheid wanhopen;
ten 2de op de goddelijke barmhartigheid zonder deugden of goede werken vertrouwen;
ten 3de de welbekende waarheden van het geloof bestrijden;
ten 4de de deugd van de naaste benijden;
ten 5de hardnekkig zijn in de boosheid;
ten 6de het berouw of de boetvaardigheid verachten.
6 227. Wat zijn ondeugden?
Ondeugden zijn slechte gesteltenissen die er ons toe leiden om de zonde te bedrijven.
6 228. Wat zijn hoofdzonden?
Hoofdzonden zijn ondeugden of zonden die oorsprong zijn van vele andere zonden.
6 229. Welke zijn de hoofdzonden?
De hoofdzonden zijn deze zeven: hoogmoed, gierigheid, nijd, gramschap, onkuisheid, gulzigheid, traagheid.
ZESTIENDE LES
De uitersten van de mens
5 230. Welk is een der krachtigste middelen om ons op te wekken tot het vermijden van de zonde en het beoefenen van de deugd?
Een der krachtigste middelen om ons op te wekken tot het vermijden van de zonde en het beoefenen van de deugd, is aan onze uitersten te denken: want de heilige Schrift zegt: «In al wat ge doet, denk aan uw uitersten, en in eeuwigheid zult ge niet zondigen. »
5 231. Wat verstaat men door de uitersten van de mens?
Door de uitersten van de mens verstaat men het laatste dat de mens overkomt, dat is: de dood, het oordeel, de hel of de hemelse glorie.
4 232. Waarom moeten wij altijd gereed zijn om te sterven?
Wij moeten altijd gereed zijn om te sterven, omdat de dood ons elk ogenblik kan overkomen, en onze eeuwigheid ervan afhangt.
2 233. Welk is het zekers te middel om zalig te sterven?
Het zekers te middel om zalig te sterven, is altijd te leven als goede christenen.
6 234. Wat zult ge doen in stervensgevaar?
In stervensgevaar zal ik zonder uitstel mijn zonden biechten, en, indien mijn biechtvader het goedvindt, een algemene biecht spreken over geheel mijn leven; zodra ik mag berecht worden, zal ik godvruchtig de heilige Communie en het heilig Oliesel ontvangen, alsook de pauselijke zegen.
* 235. Wat zult ge doen, als ge in stervensgevaar zijt en er geen priester kan komen?
Als ik in stervensgevaar ben en er geen priester kan komen zal ik in mijn hart gevoelens opwekken van volmaakt berouw; ik zal de akten van geloof, hoop en liefde bidden; ik zal al mijn vertrouwen stellen op de goddelijke barmhartigheid en mijn ziel aanbevelen aan God en aan de heilige Maagd Maria.
6 236. Hoe wit gij trachten te sterven?
Ik zal trachten te sterven zoals mijn goddelijke Zaligmaker: ik zal mij ootmoedig onderwerpen aan de wil van God en met betrouwen en liefde mijn ziel in zijn handen bevelen.
3 237. Wanneer zullen wij geoordeeld worden?
Wij zullen geoordeeld worden in het bijzonder oordeel, onmiddellijk na onze dood, en in het algemeen oordeel, op het einde van de wereld.
2 238. Waarover zal God ons oordelen?
God zal ons oordelen over al onze goede daden om ze te lonen, en over al onze kwade om ze te straffen.
4 239. Moeten wij Gods oordeel vrezen?
Wij moeten Gods oordeel vrezen, omdat God een strenge en onverbiddelijke Rechter zal zijn, en zijn vonnis onwederroepelijk.
5 240. Wat lijden de verdoemden in de hel?
De verdoemden in de hel zijn beroofd van het onuitsprekelijk geluk God te aanschouwen, en worden gefolterd door de knaging van het geweten, door het onblusbaar vuur en door het vooruitzicht van een eeuwig lijden.
4 241. Wat genieten de gelukzaligen in de hemel?
De gelukzaligen in de hemel hebben het onbegrijpelijk geluk God te zien zoals Hij is, en Hem te bezitten door de liefde; zij genieten het gezelschap van de engelen en de heiligen, en hebben de blijde zekerheid dat hun geluk eeuwig zal duren.
6 242. Waarin bestaat het opperste geluk van de gelukzaligen in de hemel?
Het opperste geluk van de gelukzaligen in de hemel bestaat in het aanschouwen van God van aanschijn tot aanschijn, en in het genieten van alle goed in God; dit geluk noemt men de zalige Godsaanschouwing.
Mechelse Catechismus Deel 3
DE TIEN GEBODEN VAN GOD
ZEVENTIENDE LES
De geboden van God in het algemeen
5 243. Hoe kennen wij de geboden van God?
Wij kennen de geboden van God door de stem van ons geweten, en door de openbaring van God die ons door de heilige Kerk wordt voorgehouden.
* 244. Wat is het geweten?
Het geweten is niet anders dan onze rede die zegt: doe dit, want het is goed; laat dat, want het is kwaad.
4 245. Waarom moeten wij de geboden van God onderhouden? Wij moeten de geboden van God onderhouden, omdat wij moeten gehoorzamen aan God, onze Schepper en opperste Heer, en aldus bewijzen dat wij Hem werkelijk beminnen.
5 246. Hoe heeft Jezus-Christus de geboden van God samengevat?
Jezus-Christus heeft de geboden van God samengevat in deze woorden: «Gij zult de Heer uw God beminnen uit geheel uw hart, uit geheel uw ziel en uit al uw krachten, en uw naaste zoals uzelf.
5. 247. Hoe zijn de tien geboden van God ingedeeld?
De tien geboden van God zijn zo ingedeeld, dat de eerste drie betrekking hebben op God, en de zeven andere op onszelf en de naaste.
ACHTTIENDE LES
Eerste gebod van God
Bovenal bemin één God.
3 248. Wat gebiedt het eerste gebod van God?
Het eerste gebod van God gebiedt God alleen te aanbidden en Hem boven alles te beminnen.
6 249. Wat is God aanbidden?
God aanbidden is Hem erkennen en vereren als onze Schepper en opperste Heer, van wie wij geheel en gans afhangen.
* 250. Moeten wij onze Heer Jezus-Christus aanbidden?
Ja, wij moeten onze Heer Jezus-Christus aanbidden, want Hij is de mensgeworden Zoon van God.
* 251. Waarin bestaat de eredienst van het Heilig Hart van Jezus?
De eredienst van het Heilig Hart van Jezus bestaat in het vereren van de oneindige liefde van Jezus tot ons, onder het zinnebeeld van zijn menselijk hart.
* 252. Is de eredienst van het Heilig-Hart een eredienst van aanbidding?
Ja, de eredienst van het Heilig-Hart is een eredienst van aanbidding, omdat dit het Hart is van de mensgeworden Zoon van God.
* 253 Welke eredienst zijn wij aan God verschuldigd?
Aan God zijn we verschuldigd een innerlijke, een uiterlijke en een openbare eredienst.
* 254. Wat is de innerlijke eredienst?
De innerlijke eredienst is de eredienst die wij aan God bewijzen in het binnenste van onze ziel.
* 255. Wat is de uiterlijke eredienst?
De uiterlijke eredienst is de eredienst die wij aan God bewijzen door handelingen waaraan ons lichaam deelneemt, zoals het kruisteken, het knielen, het mondelinge gebed.
* 256. Wat is de openbare eredienst?
De openbare eredienst is de eredienst die geschiedt in de naam van de heilige Kerk.
5 257. Welke is de opperste akte en het middelpunt van de eredienst tot God?
De opperste akte en het middelpunt van de eredienst tot God is het Misoffer.
4 258.Wat verbiedt het eerste gebod van God?
Het eerste gebod van God verbiedt alle zonden tegen het geloof, de hoop en de liefde tot God; het verbiedt ook afgoderij, ongodsdienstigheid, heiligschennis en bijgeloof.
6 259. Hoe zondigt men tegen het geloof?
Men zondigt tegen het geloof vooral door ongeloof en ketterij, door vrijwillig aan zijn geloof te twijfelen of het in gevaar te brengen.
* 260. Hoe zondigt men tegen de hoop?
Men zondigt tegen de hoop door wanhoop en door vermetel vertrouwen.
6 261. Hoe zondigt men tegen de liefde tot God?
Men zondigt tegen de liefde tot God door onverschilligheid, door ondankbaarheid en door haat tegen God.
6 262. Wat is afgoderij?
Afgoderij is een ingebeelde godheid of een schepsel aanbidden in plaats van de Schepper.
6 263. Wanneer bedrijft men ongodsdienstigheid?
Men bedrijft ongodsdienstigheid, wanneer men de godsdienst bestrijdt of zijn godsdienstige plichten verzuimt.
5 264. Wanneer bedrijft men heiligschennis?
Men bedrijft heiligschennis, wanneer men aan God toegewijde personen, zaken of plaatsen onteert of oneerbiedig behandelt, zoals de sacramenten, de kerken en de priesters.
* 265. Wanneer is men bijgelovig?
Men is bijgelovig, wanneer men van voorwerpen, tekens of woorden, een uitwerking verwacht die ze niet kunnen hebben, noch uit de krachten der natuur, noch door goddelijke instelling, noch door de wijding of de gebeden der heilige Kerk.
NEGENTIENDE LES
Tweede gebod van God
Zweer niet ijdel, vloek noch spot.
2 266. Wat gebiedt het tweede gebod van God?
Het tweede gebod van God gebiedt de heilige Naam van God te eerbiedigen, alsook de aan God gedane geloften te houden.
4 267. Wat verbiedt het tweede gebod van God?
Het tweede gebod van God verbiedt alle oneerbiedigheid tegenover de heilige Naam van God, voornamelijk de godslastering, het breken van. Geloften, en de valse eed.
6 268. Wat is God lasteren?
God lasteren is kwaad spreken van God, van zijn heiligen of van heilige zaken, bijvoorbeeld zeggen of schrijven dat God niet rechtvaardig of niet barmhartig is, dat Hij zich niet om de wereld bekommert, dat de godsdienst of de Kerk de oorzaak is van alle kwaad op aarde.
6 269. Wat is een gelofte doen?
Een gelofte doen is zich tegenover God op zonde verbinden een goede daad te verrichten.
6 270. Is het zonde een gelofte niet te houden?
Een gelofte niet te houden is zonde; ja, zelfs doodzonde, wanneer men zich tot een gewichtige daad verplicht heeft op straffe van zware zonde; daarom moet men, alvorens een gelofte te doen, eerst goed nadenken en om raad vragen.
6 271. Wat is een eed doen of zweren?
Een eed doen of zweren is God tot getuige nemen van hetgeen men bevestigt of van hetgeen men belooft.
* 272. Wanneer is de eed een daad waardoor men God vereert?
De eed is een daad waardoor men God vereert, wanneer hij wordt afgelegd om een gewichtige en rechtvaardige reden.
* 273. Wanneer is het verboden een eed te doen?
Het is verboden een eed te doen zonder noodzakelijkheid, of onder eed te bevestigen hetgeen men weet vals te zijn, of een zondige daad onder eed te beloven.
Derde gebod van God
Heilig steeds de dag de. Heren.
2 274. Wat gebiedt het derde gebod van God?
Het derde gebod van God gebiedt de dagen te heiligen die aan God bijzonder zijn toegewijd.
5 275. Wie heeft de heiligdagen bepaald?
God heeft in de Nieuwe Wet aan de heilige Kerk de macht gegeven om te bepalen welke de heiligdagen zijn en hoe ze moeten gevierd worden.
TWINTIGSTE LES
Vierde gebod van God
Vader, moeder zult gij eren.
3 276. Wat gebiedt het vierde gebod van God?
Het vierde gebod van God gebiedt onze ouders en onze geestelijke en wereldlijke oversten te eren.
2 277. Welke zijn de plichten van de kinderen jegens hun ouders?
De kinderen moeten hun ouders beminnen, eerbiedigen, hun gehoorzamen, en ze in hun nood helpen en bijstaan.
4 278. Welke zijn de plichten van de ouders jegens hun kinderen?
De ouders moeten zorgen voor het lichamelijk onderhoud van hun kinderen; zij moeten hun, in de huiskring en op de school, een christelijke opvoeding verschaffen.
5 279 Welke zijn de plichten van de onderdanen jegens hun oversten?
De onderdanen moeten hun oversten eerbiedigen, hun gehoorzamen, en hun billijke belangen behartigen.
5 280. Welke zijn de plichten van de oversten jegens hun onderdanen?
De oversten moeten, ieder volgens zijn ambt, het geestelijk en het tijdelijk welzijn van hun onderdanen behartigen.
* 281. Is het soms verboden aan zijn ouders of aan andere oversten te gehoorzamen?
Het is verboden aan zijn ouders of aan andere oversten te gehoorzamen, wanneer zij iets bevelen, dat strijdig is met de geboden van God of van de heilige Kerk.
6 282. Welke zijn de voornaamste plichten van de burgers jegens hun vaderland?
De burgers moeten hun vaderland beminnen, dienen en zo nodig, ten koste van hun leven verdedigen; zij moeten het burgerlijk gezag eerbiedigen en aan de rechtvaardige wetten gehoorzamen.
EENENTWINTIGSTE LES
Vijfde gebod van God
Dood niet, geef geen ergernis.
3 283. Wat gebiedt het vijfde gebod van God?
Het vijfde gebod van God gebiedt ons eigen leven en dat van de naaste te eerbiedigen, zowel het leven van de ziel als dat van hel lichaam.
4 284. Wat verbiedt het vijfde gebod van God?
Het vijfde gebod van God verbiedt zonder wettige macht en reden, te doden, te kwetsen of te slaan; aan zichzelf of aan anderen kwaad te doen of te wensen; zich schuldig te maken aan gulzigheid, dronkenschap, gramschap, haat, nijd en ergernis.
5 285. Wanneer geeft men ergernis?
Men geeft ergernis, wanneer men iemand tot zonde aanzet of op schuldige wijze tot zonde aanleiding geeft.
Zesde en negende gebod van God
Doe nooit wat onkuisheid is.
Wees steeds kuis in uw gemoed.
3 286. Wat gebieden het zesde en het negende gebod van God?
Het zesde en het negende gebod van God gebieden de deugden van kuisheid en van zedigheid te beoefenen.
5 287. Heeft de christenmens een bijzondere reden om de kuisheid en de zedigheid te beoefenen?
Ja, de christenmens heeft een bijzondere reden om de kuisheid en de zedigheid te beoefenen, omdat hij lidmaat is van Jezus. Christus en tempel van de heilige Geest.
4 288. Wat verbiedt het zesde gebod van God?
Het zesde gebod van God verbiedt alle uitwendige zonde van onkuisheid; het verbiedt ook handelingen, blikken, gesprekken, liederen en lezingen die tot onkuisheid kunnen leiden.
5 289. Wat verbiedt het negende gebod van God?
Het negende gebod van God verbiedt alle inwendige zonde van onkuisheid, namelijk onkuise begeerten en vrijwillig behagen in onkuise gedachten.
5 290. "Wat moet men doen om kuis te leven?
Om kuis te leven moet men vooral de gevaarlijke gelegenheden vermijden, de versterving beoefenen, dikwijls biechten en communiceren, en een grote godsvrucht onderhouden tot de heilige Maagd Maria.
TWEEENTWINTIGSTE LES
Zevende en tiende gebod van God
Vlucht het stelen en bedriegen.
En begeer nooit iemands goed.
3 291. Wat gebieden het zevende en het tiende gebod van God?
Het zevende en het tiende gebod van God gebieden de eigendom van de naaste te eerbiedigen, en aan iedereen te geven wat hem toekomt.
4 - 292. Wat verbiedt het zevende gebod van God?
Het zevende gebod van God verbiedt alle onrechtvaardigheid die de naaste benadeelt in zijn tijdelijke goederen.
5 293. Wie nemen onrechtvaardig het goed van de naaste?
Diegenen nemen onrechtvaardig het goed van de naaste, die stelen, die bedrog plegen in koophandel, de woekeraars, de werkgevers die het rechtvaardig dagloon niet betalen, de oneerlijke arbeiders, en al degenen die iemand beroven van hetgeen hem toekomt.
5 294. Wie behouden onrechtvaardig het goed van de naaste?
Diegenen behouden onrechtvaardig het goed van de naaste, die hun schulden niet betalen, die niet teruggeven hetgeen zij genomen hebben of hetgeen hun werd toevertrouwd.
5 295. Wat verbiedt het tiende gebod van God?
Het tiende gebod van God verbiedt de wil of de begeerte om de naaste onrecht aan te doen in zijn tijdelijke goederen.
Achtste gebod van God
(Vlucht) ook de achterklap en het liegen.
3 296. Wat gebiedt het achtste gebod van God?
Het achtste gebod van God gebiedt oprecht te zijn in woorden en in daden. En de faam en de geheimen van de naaste te eerbiedigen.
4 297. Wat verbiedt het achtste gebod van God?
Het achtste gebod van God verbiedt leugen en valse getuigenis, kwaadsprekerij en lastertaal, kwaad vermoeden en lichtvaardig oordeel.
5 298. Wat is liegen?
Liegen is opzettelijk onwaarheid spreken met het inzicht te bedriegen.
5 299. Wat is kwaadspreken?
Kwaadspreken is de fouten of gebreken van de naaste zonder noodzakelijkheid bekendmaken.
5 300. Wat is de naaste belasteren?
De naaste belasteren is hem beschuldigen van een gebrek dat hij niet heeft, of van een fout die hij niet heeft bedreven.
* 301. Moet men de geheimen bewaren die men kent?
Ja, de geheimen die men kent moet men bewaren dit eist het belang van de maatschappij en van iedereen in het bijzonder.
5 302. Zijn wij verplicht het onrecht te herstellen, dat wij de naaste hebben aangedaan?
Ja, wij zijn verplicht, zo goed en zo haast mogelijk, het onrecht te herstellen, dat wij de naaste hebben aangedaan in zijn gezondheid, zijn tijdelijke goederen of zijn goede naam.
DE VIJF GEBODEN VAN DE HEILIGE KERK
DRIEENTWINTIGSTE LES
Eerste gebod van de heilige Kerk
Zon- en feestdag zult gij eren.
6 303. Waarom zijn wij verplicht de geboden van de heilige Kerk te onderhouden?
Wij zijn verplicht de geboden van de heilige Kerk te houden, omdat ze gegeven worden door de Paus en de Bisschoppen, die ons in Christus' naam besturen.
3 304. Wat gebiedt het eerste gebod van de heilige Kerk?
Het eerste gebod van de heilige Kerk gebiedt, op zondagen en geboden feestdagen Mis te horen, en de zondagsrust te onderhouden.
2. 305. Welke zijn, buiten de zondagen, de geboden feestdagen in ons land?
Buiten de zondagen zijn er in ons land vier geboden -feestdagen: Kerstmis, Ons-Heer-Hemelvaart, Onze-Lieve-Vrouw-Hemelvaart en Allerheiligen.
2 306. Wie moeten Mis horen op zondagen en geboden feestdagen?
Moeten Mis horen op zondagen en geboden feestdagen, alle gelovigen die hun zevende jaar voleind hebben, en niet door ziekte of een andere goede reden zijn ontslagen.
2 307. Hoe moeten wij op de geboden dagen Mis horen?
Op de geboden dagen moeten wij een gehele Mis horen, en wij moeten het doen met eerbied en aandacht.
3 308. Waarin bestaat de zondagsrust?
De zondagsrust bestaat hoofdzakelijk hierin, dat men zich onthoudt van lichamelijke werken die niet door gewoonte of door noodwendigheden gewettigd zijn.
5 309. Wat behoort men te doen om zondagen en feestdagen godvruchtig door te brengen?
Om zondagen en feestdagen godvruchtig door te brengen, behoort men, buiten de Mis, ook andere kerkelijke diensten en de godsdienstige onderrichtingen bij te wonen, zich bezig te houden met godvruchtige of liefdadige werken, en enkel in eerlijk vermaak zijn ontspanning te zoeken.
VIERENTWINTIGSTE LES
Tweede en derde gebod van de heilige Kerk
Op boet- en vrijdag vlees ontberen.
Houd de vasten ongeschonden.
3 310. Wat gebiedt het tweede gebod van de heilige Kerk?
Het tweede gebod van de heilige Kerk gebiedt zich te onthouden van vlees en vleesnat op vrijdagen en op andere dagen die door de heilige Kerk worden bepaald.
4 311. Welke zijn de onthoudingsdagen in ons land?
De onthoudingsdagen in ons land zijn:
Ten 1e, de vrijdagen gedurende gans het jaar;
Ten 2e, de woensdagen van de vasten;
Ten 3e; de vier vastendagen.
3 312. Wie moeten de onthoudingswet naleven?
Moeten de onthoudingswet naleven, de gelovigen die ten volle zeven jaar zijn geworden, en niet door vrijstelling of door een wettige reden zijn ontslagen.
5 313. Wat gebiedt het derde gebod van de heilige Kerk?
Het derde gebod van de heilige Kerk gebiedt te vasten op de dagen die door de heilige Kerk worden bepaald.
5 314. Wat is vasten?
Vasten is maar ééns per dag een volle maaltijd nemen; het is evenwel toegelaten 's morgens en 's avonds enig voedsel te gebruiken volgens de goedgekeurde gewoonte in het land.
4 315. Welke zijn de vastendagen?
In ons land zijn de gelovigen verplicht te vasten op de vier volgende dagen:
Aswoensdag, Goede Vrijdag, de 7e en 23e december.
4 316. Wie moeten de vastenwet onderhouden?
Moeten de vastenwet onderhouden, de gelovigen die hun eenentwintigste jaar voleind hebben en hun zestigste nog niet zijn ingetreden, tenminste als zij niet door vrijstelling, of door ziekte, zwakheid, zware arbeid, of door een andere wettige reden zijn ontslagen.
VIJFENTWINTIGSTE LES
Vierde en vijfde gebod van de heilige Kerk
Biecht minstens ééns per jaar uw zonden.
En nut rond Pasen 't Brood des Heren.
3 317. Wat gebiedt het vierde gebod van de heilige Kerk?
Het vierde gebod van de heilige Kerk gebiedt, tenminste éénmaal per jaar zijn zonden te biechten.
6 318. Moet de verplichting om te biechten enkel verstaan worden van de doodzonden?
De verplichting om te biechten moet enkel verstaan worden van de doodzonden; maar dikwijls is het niet gemakkelijk onderscheid te maken tussen doodzonde en dagelijkse zonden, en daarom is het altijd zeer geraden te biechten.
2 319. 1Vat gebiedt het vijfde gebod van de heilige Kerk?
Het vijfde gebod van de heilige Kerk gebiedt, tenminste éénmaal per jaar, in de voorgeschreven tijd rond Pasen, waardig te communiceren, liefst in de parochiekerk.
3 320. Voldoet men aan de paasplicht door een onwaardige communie?
Door een onwaardige communie voldoet men niet aan de paasplicht; integendeel, men bedrijft een heiligschennis.
1 321. Van welke leeftijd af is men verplicht zijn Pasen te houden?
Men is verplicht zijn Pasen te houden, zodra men gekomen is tot de jaren van verstand.
4 322. Moet men biechten en communiceren, als men in stervensgevaar is?
Als men in stervensgevaar is, moet men zonder uitstel biechten en communiceren.
ZEVENTIENDE LES
De geboden van God in het algemeen
5 243. Hoe kennen wij de geboden van God?
Wij kennen de geboden van God door de stem van ons geweten, en door de openbaring van God die ons door de heilige Kerk wordt voorgehouden.
* 244. Wat is het geweten?
Het geweten is niet anders dan onze rede die zegt: doe dit, want het is goed; laat dat, want het is kwaad.
4 245. Waarom moeten wij de geboden van God onderhouden? Wij moeten de geboden van God onderhouden, omdat wij moeten gehoorzamen aan God, onze Schepper en opperste Heer, en aldus bewijzen dat wij Hem werkelijk beminnen.
5 246. Hoe heeft Jezus-Christus de geboden van God samengevat?
Jezus-Christus heeft de geboden van God samengevat in deze woorden: «Gij zult de Heer uw God beminnen uit geheel uw hart, uit geheel uw ziel en uit al uw krachten, en uw naaste zoals uzelf.
5. 247. Hoe zijn de tien geboden van God ingedeeld?
De tien geboden van God zijn zo ingedeeld, dat de eerste drie betrekking hebben op God, en de zeven andere op onszelf en de naaste.
ACHTTIENDE LES
Eerste gebod van God
Bovenal bemin één God.
3 248. Wat gebiedt het eerste gebod van God?
Het eerste gebod van God gebiedt God alleen te aanbidden en Hem boven alles te beminnen.
6 249. Wat is God aanbidden?
God aanbidden is Hem erkennen en vereren als onze Schepper en opperste Heer, van wie wij geheel en gans afhangen.
* 250. Moeten wij onze Heer Jezus-Christus aanbidden?
Ja, wij moeten onze Heer Jezus-Christus aanbidden, want Hij is de mensgeworden Zoon van God.
* 251. Waarin bestaat de eredienst van het Heilig Hart van Jezus?
De eredienst van het Heilig Hart van Jezus bestaat in het vereren van de oneindige liefde van Jezus tot ons, onder het zinnebeeld van zijn menselijk hart.
* 252. Is de eredienst van het Heilig-Hart een eredienst van aanbidding?
Ja, de eredienst van het Heilig-Hart is een eredienst van aanbidding, omdat dit het Hart is van de mensgeworden Zoon van God.
* 253 Welke eredienst zijn wij aan God verschuldigd?
Aan God zijn we verschuldigd een innerlijke, een uiterlijke en een openbare eredienst.
* 254. Wat is de innerlijke eredienst?
De innerlijke eredienst is de eredienst die wij aan God bewijzen in het binnenste van onze ziel.
* 255. Wat is de uiterlijke eredienst?
De uiterlijke eredienst is de eredienst die wij aan God bewijzen door handelingen waaraan ons lichaam deelneemt, zoals het kruisteken, het knielen, het mondelinge gebed.
* 256. Wat is de openbare eredienst?
De openbare eredienst is de eredienst die geschiedt in de naam van de heilige Kerk.
5 257. Welke is de opperste akte en het middelpunt van de eredienst tot God?
De opperste akte en het middelpunt van de eredienst tot God is het Misoffer.
4 258.Wat verbiedt het eerste gebod van God?
Het eerste gebod van God verbiedt alle zonden tegen het geloof, de hoop en de liefde tot God; het verbiedt ook afgoderij, ongodsdienstigheid, heiligschennis en bijgeloof.
6 259. Hoe zondigt men tegen het geloof?
Men zondigt tegen het geloof vooral door ongeloof en ketterij, door vrijwillig aan zijn geloof te twijfelen of het in gevaar te brengen.
* 260. Hoe zondigt men tegen de hoop?
Men zondigt tegen de hoop door wanhoop en door vermetel vertrouwen.
6 261. Hoe zondigt men tegen de liefde tot God?
Men zondigt tegen de liefde tot God door onverschilligheid, door ondankbaarheid en door haat tegen God.
6 262. Wat is afgoderij?
Afgoderij is een ingebeelde godheid of een schepsel aanbidden in plaats van de Schepper.
6 263. Wanneer bedrijft men ongodsdienstigheid?
Men bedrijft ongodsdienstigheid, wanneer men de godsdienst bestrijdt of zijn godsdienstige plichten verzuimt.
5 264. Wanneer bedrijft men heiligschennis?
Men bedrijft heiligschennis, wanneer men aan God toegewijde personen, zaken of plaatsen onteert of oneerbiedig behandelt, zoals de sacramenten, de kerken en de priesters.
* 265. Wanneer is men bijgelovig?
Men is bijgelovig, wanneer men van voorwerpen, tekens of woorden, een uitwerking verwacht die ze niet kunnen hebben, noch uit de krachten der natuur, noch door goddelijke instelling, noch door de wijding of de gebeden der heilige Kerk.
NEGENTIENDE LES
Tweede gebod van God
Zweer niet ijdel, vloek noch spot.
2 266. Wat gebiedt het tweede gebod van God?
Het tweede gebod van God gebiedt de heilige Naam van God te eerbiedigen, alsook de aan God gedane geloften te houden.
4 267. Wat verbiedt het tweede gebod van God?
Het tweede gebod van God verbiedt alle oneerbiedigheid tegenover de heilige Naam van God, voornamelijk de godslastering, het breken van. Geloften, en de valse eed.
6 268. Wat is God lasteren?
God lasteren is kwaad spreken van God, van zijn heiligen of van heilige zaken, bijvoorbeeld zeggen of schrijven dat God niet rechtvaardig of niet barmhartig is, dat Hij zich niet om de wereld bekommert, dat de godsdienst of de Kerk de oorzaak is van alle kwaad op aarde.
6 269. Wat is een gelofte doen?
Een gelofte doen is zich tegenover God op zonde verbinden een goede daad te verrichten.
6 270. Is het zonde een gelofte niet te houden?
Een gelofte niet te houden is zonde; ja, zelfs doodzonde, wanneer men zich tot een gewichtige daad verplicht heeft op straffe van zware zonde; daarom moet men, alvorens een gelofte te doen, eerst goed nadenken en om raad vragen.
6 271. Wat is een eed doen of zweren?
Een eed doen of zweren is God tot getuige nemen van hetgeen men bevestigt of van hetgeen men belooft.
* 272. Wanneer is de eed een daad waardoor men God vereert?
De eed is een daad waardoor men God vereert, wanneer hij wordt afgelegd om een gewichtige en rechtvaardige reden.
* 273. Wanneer is het verboden een eed te doen?
Het is verboden een eed te doen zonder noodzakelijkheid, of onder eed te bevestigen hetgeen men weet vals te zijn, of een zondige daad onder eed te beloven.
Derde gebod van God
Heilig steeds de dag de. Heren.
2 274. Wat gebiedt het derde gebod van God?
Het derde gebod van God gebiedt de dagen te heiligen die aan God bijzonder zijn toegewijd.
5 275. Wie heeft de heiligdagen bepaald?
God heeft in de Nieuwe Wet aan de heilige Kerk de macht gegeven om te bepalen welke de heiligdagen zijn en hoe ze moeten gevierd worden.
TWINTIGSTE LES
Vierde gebod van God
Vader, moeder zult gij eren.
3 276. Wat gebiedt het vierde gebod van God?
Het vierde gebod van God gebiedt onze ouders en onze geestelijke en wereldlijke oversten te eren.
2 277. Welke zijn de plichten van de kinderen jegens hun ouders?
De kinderen moeten hun ouders beminnen, eerbiedigen, hun gehoorzamen, en ze in hun nood helpen en bijstaan.
4 278. Welke zijn de plichten van de ouders jegens hun kinderen?
De ouders moeten zorgen voor het lichamelijk onderhoud van hun kinderen; zij moeten hun, in de huiskring en op de school, een christelijke opvoeding verschaffen.
5 279 Welke zijn de plichten van de onderdanen jegens hun oversten?
De onderdanen moeten hun oversten eerbiedigen, hun gehoorzamen, en hun billijke belangen behartigen.
5 280. Welke zijn de plichten van de oversten jegens hun onderdanen?
De oversten moeten, ieder volgens zijn ambt, het geestelijk en het tijdelijk welzijn van hun onderdanen behartigen.
* 281. Is het soms verboden aan zijn ouders of aan andere oversten te gehoorzamen?
Het is verboden aan zijn ouders of aan andere oversten te gehoorzamen, wanneer zij iets bevelen, dat strijdig is met de geboden van God of van de heilige Kerk.
6 282. Welke zijn de voornaamste plichten van de burgers jegens hun vaderland?
De burgers moeten hun vaderland beminnen, dienen en zo nodig, ten koste van hun leven verdedigen; zij moeten het burgerlijk gezag eerbiedigen en aan de rechtvaardige wetten gehoorzamen.
EENENTWINTIGSTE LES
Vijfde gebod van God
Dood niet, geef geen ergernis.
3 283. Wat gebiedt het vijfde gebod van God?
Het vijfde gebod van God gebiedt ons eigen leven en dat van de naaste te eerbiedigen, zowel het leven van de ziel als dat van hel lichaam.
4 284. Wat verbiedt het vijfde gebod van God?
Het vijfde gebod van God verbiedt zonder wettige macht en reden, te doden, te kwetsen of te slaan; aan zichzelf of aan anderen kwaad te doen of te wensen; zich schuldig te maken aan gulzigheid, dronkenschap, gramschap, haat, nijd en ergernis.
5 285. Wanneer geeft men ergernis?
Men geeft ergernis, wanneer men iemand tot zonde aanzet of op schuldige wijze tot zonde aanleiding geeft.
Zesde en negende gebod van God
Doe nooit wat onkuisheid is.
Wees steeds kuis in uw gemoed.
3 286. Wat gebieden het zesde en het negende gebod van God?
Het zesde en het negende gebod van God gebieden de deugden van kuisheid en van zedigheid te beoefenen.
5 287. Heeft de christenmens een bijzondere reden om de kuisheid en de zedigheid te beoefenen?
Ja, de christenmens heeft een bijzondere reden om de kuisheid en de zedigheid te beoefenen, omdat hij lidmaat is van Jezus. Christus en tempel van de heilige Geest.
4 288. Wat verbiedt het zesde gebod van God?
Het zesde gebod van God verbiedt alle uitwendige zonde van onkuisheid; het verbiedt ook handelingen, blikken, gesprekken, liederen en lezingen die tot onkuisheid kunnen leiden.
5 289. Wat verbiedt het negende gebod van God?
Het negende gebod van God verbiedt alle inwendige zonde van onkuisheid, namelijk onkuise begeerten en vrijwillig behagen in onkuise gedachten.
5 290. "Wat moet men doen om kuis te leven?
Om kuis te leven moet men vooral de gevaarlijke gelegenheden vermijden, de versterving beoefenen, dikwijls biechten en communiceren, en een grote godsvrucht onderhouden tot de heilige Maagd Maria.
TWEEENTWINTIGSTE LES
Zevende en tiende gebod van God
Vlucht het stelen en bedriegen.
En begeer nooit iemands goed.
3 291. Wat gebieden het zevende en het tiende gebod van God?
Het zevende en het tiende gebod van God gebieden de eigendom van de naaste te eerbiedigen, en aan iedereen te geven wat hem toekomt.
4 - 292. Wat verbiedt het zevende gebod van God?
Het zevende gebod van God verbiedt alle onrechtvaardigheid die de naaste benadeelt in zijn tijdelijke goederen.
5 293. Wie nemen onrechtvaardig het goed van de naaste?
Diegenen nemen onrechtvaardig het goed van de naaste, die stelen, die bedrog plegen in koophandel, de woekeraars, de werkgevers die het rechtvaardig dagloon niet betalen, de oneerlijke arbeiders, en al degenen die iemand beroven van hetgeen hem toekomt.
5 294. Wie behouden onrechtvaardig het goed van de naaste?
Diegenen behouden onrechtvaardig het goed van de naaste, die hun schulden niet betalen, die niet teruggeven hetgeen zij genomen hebben of hetgeen hun werd toevertrouwd.
5 295. Wat verbiedt het tiende gebod van God?
Het tiende gebod van God verbiedt de wil of de begeerte om de naaste onrecht aan te doen in zijn tijdelijke goederen.
Achtste gebod van God
(Vlucht) ook de achterklap en het liegen.
3 296. Wat gebiedt het achtste gebod van God?
Het achtste gebod van God gebiedt oprecht te zijn in woorden en in daden. En de faam en de geheimen van de naaste te eerbiedigen.
4 297. Wat verbiedt het achtste gebod van God?
Het achtste gebod van God verbiedt leugen en valse getuigenis, kwaadsprekerij en lastertaal, kwaad vermoeden en lichtvaardig oordeel.
5 298. Wat is liegen?
Liegen is opzettelijk onwaarheid spreken met het inzicht te bedriegen.
5 299. Wat is kwaadspreken?
Kwaadspreken is de fouten of gebreken van de naaste zonder noodzakelijkheid bekendmaken.
5 300. Wat is de naaste belasteren?
De naaste belasteren is hem beschuldigen van een gebrek dat hij niet heeft, of van een fout die hij niet heeft bedreven.
* 301. Moet men de geheimen bewaren die men kent?
Ja, de geheimen die men kent moet men bewaren dit eist het belang van de maatschappij en van iedereen in het bijzonder.
5 302. Zijn wij verplicht het onrecht te herstellen, dat wij de naaste hebben aangedaan?
Ja, wij zijn verplicht, zo goed en zo haast mogelijk, het onrecht te herstellen, dat wij de naaste hebben aangedaan in zijn gezondheid, zijn tijdelijke goederen of zijn goede naam.
DE VIJF GEBODEN VAN DE HEILIGE KERK
DRIEENTWINTIGSTE LES
Eerste gebod van de heilige Kerk
Zon- en feestdag zult gij eren.
6 303. Waarom zijn wij verplicht de geboden van de heilige Kerk te onderhouden?
Wij zijn verplicht de geboden van de heilige Kerk te houden, omdat ze gegeven worden door de Paus en de Bisschoppen, die ons in Christus' naam besturen.
3 304. Wat gebiedt het eerste gebod van de heilige Kerk?
Het eerste gebod van de heilige Kerk gebiedt, op zondagen en geboden feestdagen Mis te horen, en de zondagsrust te onderhouden.
2. 305. Welke zijn, buiten de zondagen, de geboden feestdagen in ons land?
Buiten de zondagen zijn er in ons land vier geboden -feestdagen: Kerstmis, Ons-Heer-Hemelvaart, Onze-Lieve-Vrouw-Hemelvaart en Allerheiligen.
2 306. Wie moeten Mis horen op zondagen en geboden feestdagen?
Moeten Mis horen op zondagen en geboden feestdagen, alle gelovigen die hun zevende jaar voleind hebben, en niet door ziekte of een andere goede reden zijn ontslagen.
2 307. Hoe moeten wij op de geboden dagen Mis horen?
Op de geboden dagen moeten wij een gehele Mis horen, en wij moeten het doen met eerbied en aandacht.
3 308. Waarin bestaat de zondagsrust?
De zondagsrust bestaat hoofdzakelijk hierin, dat men zich onthoudt van lichamelijke werken die niet door gewoonte of door noodwendigheden gewettigd zijn.
5 309. Wat behoort men te doen om zondagen en feestdagen godvruchtig door te brengen?
Om zondagen en feestdagen godvruchtig door te brengen, behoort men, buiten de Mis, ook andere kerkelijke diensten en de godsdienstige onderrichtingen bij te wonen, zich bezig te houden met godvruchtige of liefdadige werken, en enkel in eerlijk vermaak zijn ontspanning te zoeken.
VIERENTWINTIGSTE LES
Tweede en derde gebod van de heilige Kerk
Op boet- en vrijdag vlees ontberen.
Houd de vasten ongeschonden.
3 310. Wat gebiedt het tweede gebod van de heilige Kerk?
Het tweede gebod van de heilige Kerk gebiedt zich te onthouden van vlees en vleesnat op vrijdagen en op andere dagen die door de heilige Kerk worden bepaald.
4 311. Welke zijn de onthoudingsdagen in ons land?
De onthoudingsdagen in ons land zijn:
Ten 1e, de vrijdagen gedurende gans het jaar;
Ten 2e, de woensdagen van de vasten;
Ten 3e; de vier vastendagen.
3 312. Wie moeten de onthoudingswet naleven?
Moeten de onthoudingswet naleven, de gelovigen die ten volle zeven jaar zijn geworden, en niet door vrijstelling of door een wettige reden zijn ontslagen.
5 313. Wat gebiedt het derde gebod van de heilige Kerk?
Het derde gebod van de heilige Kerk gebiedt te vasten op de dagen die door de heilige Kerk worden bepaald.
5 314. Wat is vasten?
Vasten is maar ééns per dag een volle maaltijd nemen; het is evenwel toegelaten 's morgens en 's avonds enig voedsel te gebruiken volgens de goedgekeurde gewoonte in het land.
4 315. Welke zijn de vastendagen?
In ons land zijn de gelovigen verplicht te vasten op de vier volgende dagen:
Aswoensdag, Goede Vrijdag, de 7e en 23e december.
4 316. Wie moeten de vastenwet onderhouden?
Moeten de vastenwet onderhouden, de gelovigen die hun eenentwintigste jaar voleind hebben en hun zestigste nog niet zijn ingetreden, tenminste als zij niet door vrijstelling, of door ziekte, zwakheid, zware arbeid, of door een andere wettige reden zijn ontslagen.
VIJFENTWINTIGSTE LES
Vierde en vijfde gebod van de heilige Kerk
Biecht minstens ééns per jaar uw zonden.
En nut rond Pasen 't Brood des Heren.
3 317. Wat gebiedt het vierde gebod van de heilige Kerk?
Het vierde gebod van de heilige Kerk gebiedt, tenminste éénmaal per jaar zijn zonden te biechten.
6 318. Moet de verplichting om te biechten enkel verstaan worden van de doodzonden?
De verplichting om te biechten moet enkel verstaan worden van de doodzonden; maar dikwijls is het niet gemakkelijk onderscheid te maken tussen doodzonde en dagelijkse zonden, en daarom is het altijd zeer geraden te biechten.
2 319. 1Vat gebiedt het vijfde gebod van de heilige Kerk?
Het vijfde gebod van de heilige Kerk gebiedt, tenminste éénmaal per jaar, in de voorgeschreven tijd rond Pasen, waardig te communiceren, liefst in de parochiekerk.
3 320. Voldoet men aan de paasplicht door een onwaardige communie?
Door een onwaardige communie voldoet men niet aan de paasplicht; integendeel, men bedrijft een heiligschennis.
1 321. Van welke leeftijd af is men verplicht zijn Pasen te houden?
Men is verplicht zijn Pasen te houden, zodra men gekomen is tot de jaren van verstand.
4 322. Moet men biechten en communiceren, als men in stervensgevaar is?
Als men in stervensgevaar is, moet men zonder uitstel biechten en communiceren.
